مروری بر جاناتان مرغ دریایی کتابی سرشار از امید

نمادی از نگاه و بینش آمریکایی به عرفان شرقی برای کمک به زندگی مادی انسان‌هاست

«جاناتان مرغ دریایی» داستانی است از دل کندن، پرواز و رهایی. این کتاب سمبلی است از افرادی که  هیچ‌گاه امید خود را از دست نمی‌دهند، شکست را نمی‌پذیرند و مایوس نمی‌شوند. در این کتاب «جاناتان» مرغی دریایی است که نمی‌خواهد مانند دیگر مرغ‌های دریایی زندگی کند و از راه و روش خود در زندگی پیروی می‌کند.

برخلاف مرغ‌های دیگر که فقط زندگی‌شان را صرف خوردن و خوابیدن می‌کنند، در مقابل خطر از خود و دیگر مرغ‌ها محافظت می‌کنند و پرواز را واسطه‌ای برای پیدا کردن غذا تلقی می‌کنند، جاناتان پرواز را به عنوان هدف عالی زندگی خود و نه پَست و اولیه‌ی خود می‌انگارد. او می‌خواهد برفراز آسمان‌ها پرواز کند که آرزوی هیچ‌‌یک از همنوعان‌‌اش نیست. آنها این تغییر را در جاناتان به هیچ‌وجه نمی‌پذیرند و از او شدیدا انتقاد می‌کنند. آن‌ها که این کار جاناتان را سنت‌شکنی می‌دانند طردش می‌کنند. حسی غریزی در جاناتان وجود دارد که او را به سمت پرواز و متفاوت بودن می‌کشاند و او نه تنها این حس درونی را سرکوب نمی‌کند، بلکه آن را به وضوح به همه نشان می‌دهد  و از نشان دادن حس واقعی خود ترسی ندارد. جاناتان این حس را حق هر پرنده‌ای که بر فراز آسمان‌ها پرواز می‌کند می‌داند تا خود را به چالش بکشد، از پروازش به وجد بیاید و آزادی برایش معنا پیدا‌ می‌کند.

او ناچار از دسته‌اش جدا می‌شود، از خط قرمزها گذر می‌کند، آن را می‌شکند و پا به راهی پر از سختی‌هایی می‌گذارد که برایش طاقت‌فرساست. گرسنگی متواتر ادامه‌ی زندگی را برای او بسیار سخت میکند، به ناتوانی در درک درست دوروبرش می‌رسد، تجربیات زیادی در این راه کسب می‌کند،  سختی‌ها را به جان می‌خرد و گاه به این فکر می‌کند کاش متفاوت نبود تا سختی‌ها و مشکلات را تحمل نمی‌کرد، اما دوباره عزمش را جزم میکند و به پرواز و یادگیری مشغول می‌شود. آن‌قدردر پرواز خطا می‌کند تا پرنده‌ای ماهر شده و شاگردانی را نیز تربیت می‌کند.

او پس از ایجاد تغییرات اساسی در خود، گاه به دسته سابقش سر می‌زند و از آن‌ها می‌خواهد خود را از این زندگی کسل‌کننده رها کنند. سرانجام مرغان راه او را پیش می‌گیرند و پی می‌برند که توانایی‌هایی فراتر از زندگی عادی و خورد و خوابیدن دارند.

جاناتان با غلبه بر ترسش خود را تغییر داد و با اندیشه نامحدود خود، باور کرد که می‌تواند و می‌شود. او به این حقیقت پی ‌برد که هیچ چیز دست‌نیافتنی نیست.

براساس این داستان و برای درک آزادی ابتدا باید خودت به معنای واقعی آن برسی.

شنونده با گوش فرادادن به این کتاب صوتی، پی به دست‌یافتنی بودن آرزوهای ممکن خواهد برد و می‌فهمد که با نیروی اراده می‌تواند به هر آنچه می‌خواهد برسد.

نویسنده‌ این کتاب «ریچارد باخ» خلبان آمریکایی است که و ۳ کتاب با موضوع پرواز نوشته است. «باخ» با الهام از سقوط تقریبا مرگبار یک هواپیما در آگوست سال ۲۰۱۲، شروع به نوشتن چهارمین قسمت از رمان خود کرد و سرانجام در آگوست سال ۲۰۱۴ نسخه‌ کامل آن را به چاپ رساند. با کمی تامل در داستان «جاناتان، مرغ دریایی» درمی‌یابیم که این داستان تمثیل زندگی انسان‌ها، جنگ‌ها و کشمکش درونی و بیرونی آنهاست.

انسان‌ گاهی می‌توانند به نوبه‌ خود فردی متفاوت باشد، اما وقتی مشکلات را سد راهش می‌بیند اجازه‌ی تغییر به خود نمی‌دهد و به زندگی عادی بازمی‌گردد. اما قطعا فردی موفق خواهد شد که باور کند در زندگی محدودیتی وجود ندارد و تنها محدودیت موجود، باور و سدهای ذهنی انسان است که به مرور زمان سایه سنگین خود را بر روی آرزوها و میل به خاص بودن می‌اندازد. هنگامی‌که این سایه بر پیکر وجودی افکار بیفتد موفقیت دیگران را دلیل بر برگزیده بودن او می‌دانیم و تلاش و عشق او به هدف را نادیده می‌گیریم.

گوش سپردن به کتاب صوتی «جاناتان، مرغ دریایی»،  می‌تواند نگاه انسان‌ها و نوع نگرششان را تغییر دهد و تاثیری عمیق بر افکار و دیدگاه‌ها بگذارد.

این کتاب در سال ۱۹۷۰ به چاپ رسیده و باید توجه داشت که این دوران، پایان یک دهه تاثیر فرهنگ، فلسفه و عرفان شرقی در آمریکاست و آثار زیادی در این دوره شکل می‌گیرند که خواستار ورود فرهنگ به ادبیات انگلیسی هستند. «جاناتان، مرغ دریایی» نمادی از نگاه و بینش آمریکایی به عرفان شرقی برای کمک به زندگی مادی انسان‌هاست و با عرفانی که ما می‌شناسیم، بسیار تفاوت دارد.

کتاب صوتی «ریچارد باخ» به عنوان یک اثر روانشناسی نیز شناخته شده و می‌خواهد به انسان برای یک زندگی پرمعناتر کمک کند. بسیاری از شنوندگان و خوانندگان این کتاب، در پیام‌هایی از کشورهای مختلف گفته‌اند که این اثر نجاتبخش آنها بوده است. این پیام‌ها نشان از تاثیرگذاری کتاب به لحاظ روانشناسی دارد.

این کتاب صوتی درباره‎‌‌ی مسئولیت‌پذیری  و در عین حال به اشاره به فردیت است.

«جاناتان، مرغ دریایی» برای اولین بار در سال ۱۳۵۵ در ایران منتشر شد. این کتاب  در هفته اول چاپ خود، فروشی معادل ۱۰ هزار نسخه داشته است.