روان‌کاوی و تاریخچه آن

مکتب روان‌کاوی

0 1,860

روان‌کاوی چیست؟

شاید هیچ نهضت و یا مکتبی به اندازه‌ی مکتب روان‌کاوی بر نظرات و فعالیت‌های روان‌شناسان امروزی تأثیر نداشته است. این تأثیر هنگام صحبت در مورد مسائلی چون رشد، شخصیت، انگیزش و … نمود بیشتری پیدا می‌کند. روان‌کاوی نظریه‌ای درباره‌ی عملکرد ذهن، اختلال‌های روانی و نام ‌شیوه‌ی روان‌درمانی است. بر این فرض استوار است که فعالیت‌های ذهنی در ناخودآگاه رخ می‌دهد. در مکتب روان‌کاوی، مشکلات رواني و عاطفي از طريق بيان مشکلات به يک درمان‌گر و گفتگو با او درمان مي‌گردد.             روان درمانی 

ناخودآگاه چیست؟

ضمیر ناخودآگاه دربرگیرنده‌ی پدیده‌های روانی و فرآیندهای زندگی و استخراج اطلاعات یا افکار به صورت غیرارادی و یا بر اثر عوامل خارجی است که به وسیله‌ی شناسایی، ادراک نشده و کیفیت و آگاهی ندارند. ناخودآگاه انباری پر از آرزوها، خاطرات و تمایلات خارج از دسترس هستند که بر اندیشه و عمل تأثیر می‌گذارند.

اهداف روان درماني 

  • تغييرالگوهاي آسيب‌زاي رفتاري
  •  بهبود احساس ارزشمندي
  •  حل و فصل تعارض‌ها

مکتب روان درمانی در زندگی چه تأثیری دارد؟

روان درماني به ياد گرفتن در مورد خودمان کمک مي‌کند. در بعضي از موارد، شما ياد مي‌گيريد که چگونه گذشته را درک کرده و با زمان حال تطبيق دهيد. در موارد ديگر شما از آن دسته از پاسخ‌های‌تان که مشکلاتي را در زندگي شما ايجاد مي‌کنند، آگاه می‌شوید و شيوه‌هاي تغيير آن‌ها را ياد می‌گيريد.                                                 ناخودآگاه چیست روان‌کاویِ کلاسیک برپایه‌ی عقیده‌ی اصلیِ زیگموند فروید استوار است. عقیده‌ی وی این بود که تعارض‌های درون ناخودآگاه میان بخش‌های مختلف روان یعنی نهاد- خود- فراخود، علت اصلی رفتار نابهنجار هستند. می‌توان گفت که روان‌کاوی همزمان با قرن بیستم به وجود آمد.  اولین بار در سال 1890 در فرانسه، فروید از اصطلاح روان‌کاوی استفاده نمود. بعد از گسترش یافتن این مکتب، افرادی چون آلفرد آدلر،  کارل‌گوستاو‌یونگ و کارن هورنای نیز با ادامه‌ی اصول اساسی روان‌کاوی، از آن استفاده کردند.

آیا فقط یک مکتب روان‌کاوی وجود دارد؟

می‌توان گفت که در حال حاضر یک مکتب روان‌کاوی وجود ندارد، بلکه از زمان فروید تا کنون که مؤسس این مکتب است، مکاتب مختلفی در این زمینه ایجاد شده‌است. حتی فروید نیز در زمان حیاتش بسیاری از نظریات اولیه خود را تغییر داد. همکاران فروید مانند یونگ ، آدلر و دیگران چه در زمان او و چه بعد از او در ساختمان و روش‌های آنالیز، تغییرات محسوسی ایجاد کردند. آن‌ها در حقیقت مکاتب جدید ارائه داده‌اند. به این دسته از روان‌کاوان، نو روان‌کاوان گفته می‌شود.

زیگموند فروید
زیگموند فروید
کارل گوستاو یونگ
کارل گوستاو یونگ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

غریزه در روان‌کاوی چه نقشی دارد؟

نظریه‌ی روان‌کاوی بر اساس انگیزه‌ی موجود استوار است. و به این علت اساس یک تئوری محسوب می‌شود. بر اساس این تئوری خصوصیات روانی موجود را باید بر اساس حقایق و وقایع گذشته مورد توجه قرار داد و ماهیت آنان را بر این اساس شناخت.

فروید برای نیروها یا قوایی که سبب انگیزش رفتار انسان می‌شود، اصطلاح غریزه را به کار می‌برد، البته این اصطلاح سبب سوءتفاهم‌هایی نیز شده‌است. زیرا نیروهایی که فروید به آن اشاره می‌کند؛ معنای غیر قابل تغییرپذیریِ غریزه را ندارد. بلکه به گفته فروید بعضی از این نیروها تحت تاثیر شرایط محیط و بر حسب هدف آن‌ها قابل تغییرند. از نظر فروید دو دسته انگیزه یا غریزه اصلی در انسان وجود دارد که هر دو ماهیت زیستی(بیولوژیک) دارند. اولین دسته شامل احتیاجات ساده جسمانی از قبیل گرسنگی، تشنگی، دفع و تنفس می‌شوند. این کشش‌ها بر اساس تغییرات جسمانی ایجاد می‌شوند، رفع کردن آن‌ها حیاتی است و هدف آن‌ها را نمی‌توان تغییر داد؛ بنابراین تنوع زیادی در این احتیاجات وجود ندارد.

غریزه از دیدگاه فروید

از نظر وی این نیازها از دیدگاه روان‌شناسی اهمیت زیادی ندارند. فروید گروه دومِ احتیاجات را بر اساس تجاربی که با بیماران نوروتیک (روان‌رنجور) داشت طبقه‌بندی نمود. این دسته احتیاجات دو نوع هستند. یکی انگیزه‌ی زندگی و دومی غریزه‌ی مرگ. نوع اول انگیزه‌های جنسی را در بر می‌گیرد که غالبا به آن لیبیدو می‌گویند. لغت جنسی، باعث سو تفاهم‌های زیادی شده‌است؛ در صورتی که منظور فروید از این لغت نسبت به آن‌چه که معمولا از آن درک می‌شود، معنای بسیار وسیع‌تری دارد. در حالی که هدف غریزه زندگی صیانت است، ادامه زندگی، تکاپو و سازندگی است. هدف غریزه مرگ از بین بردن خود ، خودکشی ، دیگر کشی و امثال آن است. موضوع غریزه‌ی مرگ مورد انتقاد شدید روان‌شناسان قرار گرفت.

ساختمان شخصیت

روان‌کاوی شخصیت انسان را از سه دسته خصوصیات اصلی می‌داند که آن‌ها را اید ، ایگو و سوپرایگو نامیده‌اند، که در زبان فارسی به ترتیب به نهاد ، خود و فراخود ترجمه شده‌است. نهاد عبارت است از منشأ و منبع تمام انرژی‌های غریزی به عبارت دیگر تمام تمایلات خام ، کنترل نشده، غیر اجتماعی بدون جهت و اولیه انسان. روان شناسی

خود، فراخود، وجدان 

همزمان با رشد تدریجی کودک و فهمیدن این مطلب که قادر به ارضا تمام تمایلات خود نیست قسمت دوم شخصیت که خود می‌باشد، برای کنترل خواسته‌های نهاد به وجود می‌آید. اگرچه، خود، در حقیقت از نهاد جدا می‌شود و از آن نیرو می‌گیرد. ولی در واقع بر اثر تجارب کودک از محیطش شکل می‌گیرد. هدف خود، این است که به نهاد جهت دهد، آن را کنترل کند و ارضا می‌باشد. فراخود، تقریبا شبیه آن چیزی است که در اصطلاح متعارف، وجدان نامیده می‌شود. فراخود در اثر درون‌فکنی معیارهای اجتماعی ایجاد می‌شود که پس از مدتی خودِ خرد را برای انجام اعمال درونی راهنمایی می‌کند. رابطه میان این سه دسته از عوامل شخصیت انسان را می‌سازد. نهاد، هدف لذت طلبی دارد، فراخود هدف منع کننده دارد و خود، هدف واقع بینی تعامل‌دهنده است.

کپسول تعبیر خواب زیگموند فروید

آراء فروید همچنان زنده است و البته به طرز حیرت‌انگیزی هنوز از سوی بسیاری از جریان‌های فکری انکار می‌شود. آراء فروید در باب خواب و رؤیا نیز بسیار جنجالی و تعیین‌کننده بودند. او نخست در سال ١٩٠٠ کتاب معروف «تعبیر خواب» یا «تفسیر رویا» را منتشر کرد که در آن به معرفی نظریه خود از تعبیر خواب با توجه به ذهن ناهوشیار فرد و عقده اُدیپ می‌پردازد. فروید در این کتاب از خواب رمزگشایی می‌کند و به این جهت، بخش‌های مهمی از اصلی‌ترین نظریات فروید در زمینه سرکوب، سانسور، نظریه جنسی و رابطه خودآگاه و ناخودآگاه در این کتاب طرح می‌شود. هر کسی که تجربه دیدن رویا  را داشته‌ و می‌خواهد بداند ذهنش سعی دارد چه چیزی به او بگوید لازم است که این کپسول را بشنود.

کتاب صوتی تعبیر خواب 

کتاب صوتی مکاتب روان‌شناسی

بدون شک علاقه‌مندان به علم روان شناسی و مکتب روان‌کاوی، به دنبال کتابی هستند که برای آشنایی بیشتر از کلیّات شروع کنند. کتاب صوتی مکاتب روان‌شناسی خلاصه‌ای  از زندگی‌نامۀ روانشناسان برتر معاصر ، از ابتدای تاریخچۀ شكل‌گیری این علم تا كنون را در بر می‌گیرد. هدف از نوشتن این کتاب آشنایی كلی با نظریات این شخصیت‌های برجسته است كه هر كدام  تاثیری عمیق و پایدار در حیطۀ روان‌شناسی بر جای گذاشته‌اند.

کتاب صوتی عشق و تحلیل روان‌کاوانه

این کتاب عشق و رابطه عاشقانه را در ابعاد مختلف از ديدگاه روان‌كاوانه و روان‌شناختي بررسي كرده است. به گمان نويسنده آگاهي و دانش ايرانيان در اين زمينه‌ها مي‌تواند به رشد و بالندگي روابط عاطفي و عاشقانه در جامعه كمك بسیاری كند. دكتر آذردخت مفيدي نويسنده اين كتاب، روانپزشك و روان‌كاو است. عشق یکی از مهم‌ترین عناصر تعیین‌کننده سلامت روانی هر انسان بالغی است. با گوش دادن به کتاب صوتی عشق و تحلیل روان‌کاوانه به روابط عاشقانۀ خود با نگاه جدیدتر و دقیق‌تری توجه کرده و از دریچۀ روان‌کاوی به زندگی خود نگاه می‌کنید.

کتاب صوتی ایگو و اید( من و نهاد)
در سال 1923، در اين كتاب، فرويد كاربردهاي عملي نظريه‌ي ساختاري ذهن را كه سه سال پيش از آن در كتاب «فراسوي اصل لذت» مطرح كرده بود، توضيح مي‌دهد. «ايگو و ايد» ميان آثار سال‌هاي اخير فرويد، كتابي برجسته است. بحث اصلي اين كتاب در مورد ايگو است، كه فرويد او را در نبردي مقابل سه نیرو مي‌بيند: ايد، سوپرايگو و جهان خارج. ایگو اید  کتاب صوتی ضمیر پنهان

شناخت رون آدمی و كشف درون هر فرد در گروه مسائل مهم روان‌شناسی و روان‌كاوی در جهان معاصر است. کارل گوستاویونگ، بزرگترین روان‌كاو قرن بیستم در این اثر به تحلیل در این مورد پرداخته است. یونگ نخستین فردیت انسان را در جامعۀ مدرن بررسی می‌کند، سپس به دین به عنوان وزنۀ تعادل بخش ذهنیت جمعی بشر و موقعیت غرب در برابر دین می‌پردازد. او مسئلۀ درك فرد از خویشتن و دیدگاه فلسفی و روان‌شناختی زندگی مورد تحلیل قرار می‌دهد. چقدر از دوران نامكشوف خود آگاهی داریم؟ جهان مدرن چه آینده‌ای در پیش خواهد داشت؟ ذهن پیچیده و روحیات درونی انسان چه مرزهایی را خواهد گشود؟ و ده‌ها پرسش دیگر كه یونگ به شیوه‌ای تحلیلی بدان پاسخ می‌دهد. در این کتاب صوتی، بسیاری از سوالات علاقه‌مندان به ضمیر پنهان پاسخ داده می‌شود.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.