کازوئو ایشی گورو؛ نویسندهای از سرزمین شکوفههای گیلاس
کازوئو ایشی گورو (نوامبر 1954 تا کنون)، نویسندهی انگلیسیِ ژاپنی تبار است. او از کودکی همراه خانواده به انگلستان مهاجرت کرد.
او فارغالتحصیل رشتهی نویسندگی خلاقانه است.
ایشی گورو از شناختهشدهترین نویسندگان معاصر انگلستان است که در سال 1986 برای کتاب هنرمندی از جهان شناور برندهی جایزهی وایت بِرِد و در سال 1989 برای کتاب بازماندهی روز برندهی جایزهی بوکر شد.
نام ایشی گورو در سال 2008 در بین پنجاه نویسنده برتر انگلیسی درخشید.
این نویسندهی موفق ژاپنی در سال 2017 نیز برندهی جایزه نوبل ادبی شد.
شروع نویسندگی کازوئو ایشی گورو
ایشی گورو در مورد آغاز نویسندگیاش اینگونه میگوید: «بسياري از شاهكارها را نويسندگاني خلق كردهاند كه سراغ شغلهاي پرمسئوليت نرفتند. اما من هميشه به طرزي رقتانگيز و اغلب روحي، نميتوانم ذهنم را به چند مساله معطوف كنم.»
او نوشتن به صورت جدی را از زیرزمین آپارتمانی در شپردزبوشِ لندن آغاز کرد؛ زمانی که فقط 26 سال داشت.
او میگوید که تا به امروز تنها تلاشش در نويسندگي «پاره وقت» محسوب ميشود با اين وجود، طي همين دوران بود كه كم و بيش شالوده- داستان و فرضيه اصلي- داستان «هنرمندي از جهان شناور» در ذهنش شكل گرفت.
او میگوید که: «با وجودي كه اين داستان را نوشتم، ميدانستم لازم است داستاني بلندتر بنويسم، داستاني با معماري پيچيدهتر براي بنا كردن اين ايده در ساختمان رماني كه آن را با شوق و اشتياق تمام در تخيلاتم پرورده بودم»
سبک نویسندگی کازوئو ایشی گورو
برای نویسندهای مثل ایشی گورو، دشوار میتوان حس درماندگي واضح و روشن تعصبهاي كوتهفكرانه زمانهات را ببيني و ترس اينكه زمان و تاريخ نشان ميدهد فردي با وجودي كه نيتهاي خوب داشته اما از هدفي اشتباه، شرمآور و حتي اهريمني حمايت كرده و بهترين سالها و استعدادهاي خود را حرام آن كرده است.
«اگر آثار جين آستین و فرانتس كافكا را با يكديگر تركيب كنيد، نثر كازوئو ايشيگورو به دست ميآيد اما بايد كمي هم مارسل پروست به اين تركيب بيفزاييد.»
اين گفته سارا دانيوس، دبير دائمي آكادمي سوئد است.
ایشی گورو، جهان زیبایی شناختی متعلق به خود را دارد. ایشیگورو فقط رماننویس نیست و داستانهای کوتاه زیادی هم نوشته است. به اعتقاد منتقدان او را برخلاف بیشتر نویسندگان نمیتوان «رماننویسی که داستان کوتاه هم مینویسد» یا برعکس، «داستانکوتاهنویسی که رمان هم در کارنامهاش دارد» نامید.
بهعبارتی ایشیگورو از معدود نویسندگانی است که در هر دو قالب رمان و داستان کوتاه خوش درخشیده است. او در کنار داستاننویسی و انتشار رمان، فیلمنامهنویسی هم میکند و گاهی برای تلویزیون هم نوشته است.
بهرغم فضاهای گاه عجیب و نامتعارفی که ایشی گورو در آثارش خلق میکند، زندگی و شخصیت او برخلاف خیلی از هنرمندان و نویسندگان مشهور دنیا وجه عجیب و آشکاری ندارد.
راز شیوایی نثر کازوئو ایشی گورو همان خارجی بودنِ آن است؛ او توانسته از بیرون به زبان انگلیسی نگاه کند و آن را به صورت یک ابزار ظریف به کار ببرد.
کازوئو ایشی گورو در چه ژانری مینویسد؟
اگر بخواهیم برای آثار کازوئو ایشیگورو ژانری تعریف کنیم، کار سختی است. او در ژانرهای علمی و تخیلی و آیندهنگر چند رمان نوشته و در عین حال آثاری واقعگرایانه با پیشزمینه تاریخی هم دارد.
شاید او تعمدا نمیخواهد نویسندهای مرتبط با یک ژانر خاص باشد اما بههرحال او در نوشتن سبک خودش را دارد. بیشتر آثار او با زبان اول شخص روایت میشوند و در این روایت، هوشمندی نویسنده هم حضور پررنگی دارد. چرا که معمولا محدودیتهایی درمورد راوی وجود دارد که نویسنده سخت به آنها پایبند است.
ایشی گورو اصرار دارد که کمبودها و مشکلات شخصیتی را نه در ماجرایی که به شرح آن میپردازد، بلکه در زبان و نوع روایت او هم نشان دهد.
اغلب این کاستیها منجر به تلاشهای بیسرانجام برای شخصیتهای داستان و پایانی ناامیدکننده برای داستانها میشوند.
این شاید همان سبکی باشد که ایشیگورو برای خود ساخته تا دنیای کتابهایش برای مخاطبان قابل لمس و شناسایی باشند.
بازماندهی روز؛ شاهکار کازوئو ایشی گورو
این رمان که در سال ۱۹۸۴ موفق به دریافت جایزه بوکر شده است در زمره ۱۰۰ رمان برتر جهان قرار گرفته است. فیلمی هم بر اساس این رمان ساخته شده است.
استیونز، راوى رمان و سرپیشخدمتسراى دارلینگتون، در خدمت اقاى فارادى آمریکایى است که داستان از زبان او روایت شده است. داستان کتاب داستانی سرراست و ساده نیست؛ بلکه بافت پیچیدهای از چندلایه داستان است که هر کدام در زمان خاص خودشان در جریانند.
لحن این داستان، لحنی مضحک و تا حدی رسمی از زبان پیشخدمت است که مجبور بوده به خاط شغلش اینگونه صحبت کند. این داستان سلسلهی بی پایانی از کلیشههای فرسودهی زبان نوکرمآبانه و اداری در انگلیس است.
آثار کازوئو ایشی گورو را بشناسیم!
از دیگر آثار بلند ایشی گورو میتوان به هرگز ترکم مکن، غول مدفون، تسلی ناپذیر، وقتی یتیم بودم و هنرمندی از جهان شناور، اشاره کرد.
داستانهای کوتاه وی نیز عبارتنداز: شام خانوادگی، دهکده پس از تاریکی و شبانهها که شامل پنج داستان دربارهی موسیقی و شب است. ایشی گورو دو فیلمنامه هم به نامهای غمناکترین موسیقی دنیا و کُنتس سفید نوشته است.
کازوئو ایشی گورو نویسندهی پرکار و موفق ژاپنی امروزه در زمرهی بهترین نویسندگان دنیا قرار دارد؛ نویسندهای که زبان انگلیسی را به خوبی میشناسد و با پشتکار بیمانندش در ادبیات ژاپن دست به خلق شاهکارهای ادبی میزند.
دربارهی ادبیات ژاپن بیشتر بخوانید!
ادبیات ژاپن؛ ادبیات مهم و تاریخی
کتاب صوتی مجموعه داستانهای شام خانوادگی
کتاب صوتی مجموعه داستانهای خانوادگی نوشته کازوئو ایشی گورو، داستان کوتاهی از جوانیست که از خانه پدریاش در ژاپن دیدار میکند.
او آن شب برای شام به خانه می آید و خاطرات ناگوار و دشواری را از کودکی برای او یادآوری می شود.
این داستان از طریق مکالمات و خاطرات مشترک بین پسر، پدر و خواهر به اشتراک گذاشته میشود.
خانواده کاملا رسمی هستند و فقط دختر وقتی پسر به خانه میآید نشانهای از نشاط و سرزندگی را ابراز میکند. او اغلب در اطراف برادرش میخندد.
نماد داستان چاهی قدیمی در حیاط خلوت بیرون از خانه پدر است.
کازوئو ایشی گورو، در داستان صوتی «شام خانوادگی» دست روی موضوع مهم خانواده بهعنوان یک نهاد مهم اجتماعی میگذارد. او در این داستان صوتی به خانوادههای در حال فروپاشی امریکایی اشاره میکند؛ خانوادههایی که درگیر زندگی مدرن شدهاند و از فضای سنتی خود و کنار هم بودن فاصله گرفتهاند.
شما میتوانید این کتاب صوتی را از سایت یا اپلیکیشن نوار دریافت کنید!