از اهالی امروز (گزیده اشعار سهراب سپهری)

بزرگ بود… و از اهالی امروز بود…

ایران، به روایتِ یک اعتقاد فرهنگی- تاریخی، سرزمین شاعران و عارفان است. سرزمینی که منطق شاعرانه دارد و فلسفۀ عارفانه و لاجرم مردمانش نه در کار صنعت و تولید و اندیشه ورزیِ مکتبی که در کار شعر و شطح و افسانه چیره دست اند. مردمانی که بیشترین احساسات و عواطف و اندیشه هایشان را در طول تاریخ، در قالب شعر عرضه کرده اند تا مورد توجه تمام اقشار جامعه قرار بگیرد. و از همین روست که دانشمند و حکیم و مولانا و حضرت و… لقب بسیاری از شاعران ایرانی است. پس در چنین دیاری که خواص، شعر را درک می کنند و عوام از آن لذت می برند، شاعر بودن سخت است و شاعرِ ماندگار بودن سخت تر. توفیق حافظ، خیام، سعدی، فردوسی، مولوی و… نیز (آن هم میان جمع کثیری از شاعران خوب) از جهتی در همین نکته، یعنی جلب نظر خواص و عوام بوده و هست.

برای صحبت کردن از سپهری باید ساده سخن گفت (شاید آنگونه که او خود می پسندید) که سادگی و شفافیت بارزترینِ ظواهر شعری اویند. پس از گذشت سی و پنج سال از کوچ ناباورانه اش، امروز، نفوذ شعر او در اقشار جامعه اعم از تحصیلکرده و علاقه مند و عامی، و تأثیر شعرش بر شاعرانِ دهه های اخیر بخصوص سالیانِ پس از انقلاب اسلامی انکار ناپذیر است و این توفیقی است که او را در ردیف شاعران بزرگ فارسی زبان قرار می دهد. جایگاهی که به نوعی “عرصۀ سیمرغِ” ادبیات منظوم فارسی است. بهره گیری از زبانی که محدودۀ وسیعی از کلمات را در بر می گیرد، خلق تصاویر انتزاعی سرشار با ترکیب عناصر ذهنی و عینی، پرداختن به موضوعات عمیق انسانی و سخن گفتن از آن ها به ساده ترین شکل ممکن و … شاید برخی از دلایل استقبال از شعر سپهری باشد.

اطلاعاتی حتی اندک از زندگی خصوصی او،  نشان دهندۀ شناختی است که او از هنر و فرهنگ مدرن جهان داشته. مردی دنیا دیده و هنرجو که آگاهیِ تحسین برانگیزش، با ذوقی لطیف و بیانی باریک به مخاطب منتقل می شود. او را اولین سرایندۀ اشعار عرفانی در تاریخ شعر نوی فارسی دانسته اند (اگرچه گوئی مثل هوشنگ ایرانی بیشتر به عرفان شرقی نظر دارد) و البته جدی ترین شاعر سوررئالِ (فراواقع گرا) معاصر. دیدگاه  ایده آل طلبش نیز، با وجود اینکه آرمانگرائی در بین شاعران همنسل او طرفداران بسیار داشته، بخاطر طرز تلقی ویژه و نگاه منحصر به فرد او نسبت به آرمان ها و ایده آل های انسانی، او را در موضعی تقریبا بی همتا قرار داده است. سپهری همچنین شاعر ” آب تنی کردن در حوضچۀ اکنون ” و اندیشه هائی خیامی است. هرچند در این مورد نیز دیدگاهش تفاوت هائی اساسی با دیدگاه قدما دارد، و البته نیاز به توضیح نیست که این طیف اندیشه ها چه جایگاه بلندی در فرهنگ عامیانۀ جامعۀ ایرانی دارد.

“از اهالی امروز” مجموعه ای است از دکلمۀ ۱۳ شعر سپهری با آهنگسازی رضا ناژفر (فلوت نواز و آهنگساز کهنه کار)  و صدای مهرداد اسکوئی- مستند ساز جوان – که با شعر معروف “دوست” از دفتر حجم سبز آغاز می شود. شعری که گویا سپهری در غم از دست دادن فروغ در سال ۱۳۴۵ سروده بود ( بزگ بود/ و از اهالی امروز بود/ و با تمام افق های باز نسبت داشت/ و لحن آب و زمین را چه خوب می فهمید/ … / و بارها دیدیم/ که با چقدر سبد/ برای چیدن یک خوشۀ بشارت رفت/ … / ولی نشد/ که روبروی وضوح کبوتران بنشیند/ و رفت تا لب هیچ/ و پشت حوصلۀ نورها دراز کشید/ و هیچ فکر نکرد/ که ما میان پریشانی تلفظ درها/ برای خوردن یک سیب/ چقدر تنها ماندیم.)

صدای شفافِ مهرداد اسکوئی (که پس از دیگر دکلمه های اشعار سپهری با صدای دوست داشتنی شکیبائی مرحوم و یا صدای سحرآمیز و خوانش دقیق احمدرضا احمدی، به تعبیری دل به دریا زده است) و دقت او در ادا کردن کلمات که به فهم دقیق تصاویر کمک می کند، در کنار موسیقی ارکسترال رضا ناژفر که ریتمی آرام، ملودی ئی ساده و حال و هوائی پرعاطفه دارد، علاوه بر پدید آوردن آلبومی دوست داشتنی، یاد آور آرامش و سادگی و شفافیت شعر سپهری است.

دانلود کتاب صوتی از اهالی امروز،اشعار سهراب سپهری
شعر سهراب سپهری شعری است آهنگین و ملون. کلامی که نبض بسیاری از ما را به تپش واداشته و خون تازه‌ای را با هر بار خوانشش در جانمان به گردش در می‌آورد. کتاب صوتی از اهالی امروز، گزیده‌ای منحصر به فرد از اشعار سهراب سپهری با صدای مهرداد اسکویی است… دانلود