عصری که در آن به سر می‌بریم را می‌توان عصر استفاده از تکنولوژی‌های نو و فرامدرن نامید. یک بنا برای ساختن دیوار از بهترین آجرها و محکم‌ترین آنها استفاده می‌کند. در ساختن پادکست هم باید بهترین‌ها را به کار برد و استفاده کرد.
پادکست چیست؟
واژه پادکستینگ که از سوی لغت‌نامه آکسفورد واژه منتخب سال 2005 نامیده شده‌است اینگونه تعریف شده:” سامانه جدید ارتباطی و روشی برای انتشار محتوای الکترونیکی به وسیله صدا که کاربر از طریق آن برنامه ضبط شده به صورت دیجیتالی را در اینترنت قرار می‌دهد.” واژه پادکست از هم‌آمیزی واژه‌های آیپاد و برودکستینگ پدید آمده‌است. فناوری پادکست ریشه در دنیای وبلاگ‌ها دارد. درواقع عده زیادی پادکست را وبلاگ صوتی نامیده‌اند. برخی دیگر نیز پادکست را ترکیبی از رادیو، بلاگ‌نویسی و تی‌آی ویدئو دانسته‌اند.
واژه پادکست برای نخستین بار در فوریه سال 2004 توسط روزنامه‌نگاری به نام “بن همرسلی” در روزنامه گاردین انگلستان در مقاله‌ای با عنوان ” انقلاب شنیدنی” به کار برده شد.
ویژگی‌های مهم پادکست:
1- فاصله و محدودیت جغرافیایی نمی‌شناسد و خود را با نیازها و علایق مصرف‌کنندگان(شنوندگان) صرف نظر از محل جغرافیایی آنان تطبیق می‌دهد.
2- بازخوردها و در بیشتر مواقع بدون دخل و تصرف هستند.
3- محدودیت مکانی و زمانی کمتر است و اطلاعات به صورت دیجیتالی ذخیره می‌شوند.
4- هزینه و چاپ و انتشار به صورت الکترونیکی روی اینترنت بسیار کاهش می‌یابد.
5- محتوا غیرخطی است و اخبار و اطلاعات در یک نظم خطی و منطقی سازمان نمی‌یابند.
6- منابع مالی گوناگونی در طی زمان دارند.
7- تمرکززدایی و امکان انتشار وسیع و همه‌جانبه دارد.
8- چهارچوبی قابل انعطاف دارد و مطالب و محتواها مدام در حال تغییر و تحول است.
9- محتوا براساس اخلاقیات سنتی تولید و ارزیابی نمی‌شوند.
پادکست‌ها به دو گونه تقسیم‌بندی می‌شوند:
1- براساس سازنده که خود شامل سه دسته شخصی، رسانه‌ای و سازمانی می‌شوند.
2- براساس محتوا که عبارتنداز: سیاسی، تبلیغی،علمی،ادبی،هنری،فرهنگی، تفریحی،سرگرمی،آموزشی و مذهبی.
پادکستینگ همواره به عنوان یک پدیده فرهنگی در حال متحول و دگرگون کردن روش دسترسی شنوندگان به محتوا و مصرف است. این مساله سبب رشد و تبدیل این رادیوی صوتی و حتی ویدئویی به یک وسیله مخاطب محور شده‌است. پادکستینگ آشکارا ما را به این سمت سوق می‌دهد که حرکت مصرف رسانه‌های دیجیتال را با قدم‌های سریعتر از آنچه قبلا فرض می‌شد، شاهد باشیم.
معرفی کلی انواع پادکست
– مصاحبه: یکی از رایج‌ترین فرمت‌های پادکست که اغلب شامل یک میزبان است و میهمانان را معرفی و با آنها مصاحبه می‌کند. در واقع فرمت مصاحبه‌ای را می‌توان مثل یک پانل بحث یا میزگرددر نظر گرفت که در آن میزبان وظیفه‌اش هدایت کردن بحث و گفتگو است.
– تک‌نفره(مونولوگ): این نوع پادکست به سبک تفسیر یا گزارش یک رویداد درباره یک شخصیت ساخته می‌شود که در آن یک گوینده وجود دارد و در پادکست به بررسی به یک دیدگاه واحد می‌پردازد.
– چندمیزبانی: در این قالب، پادکست بین چندین نفر مختلف تقسیم می‌شود. دو یا چند میزبان وظیفه رهبری بحث را بر عهده می‌گیرند.
– روایتگر: این نوع پادکست به نحوه ارائه مطالب بستگی دارد. کیفیت آنها معمولا خطی است و در یک مسیر واحد و بدون تغییر است.
– ترکیبی: این فرمت ترکیبی از عناصر مختلف چهار نوع محتوای دیگر استفاده می‌کند. همچنین ممکن است محتوای خود را براساس رسانه‌های دیگر مانند رادیو یا تلویزیون بسازد.
– ساختن پادکست به شفاف‌اندیشیدن شما کمک می‌کند. شاید مردم هنگام نوشتن کمی مکث کنند ولی اغلب افراد بدون معطلی افکارشان را به زبان می‌آورند. بیست دقیقه یا بیشتر صرف توضیح‌دادن چیزی کنید تا نتیجه را ببینید. تولید پادکست یک سرمایه برای آیندگان محسوب می‌شود که دیگران را تا سالها با خود همراه می‌کند.
پادکست چطور ساخته می‌شود؟
مراحل کلی ساخت پادکست
1- انتخاب موضوع: مشخص کنید در پادکست خود می‌خواهید در مورد چه چیزی صحبت کنید. موضوع خود را مشخص کنید. لازم است در مورد آن مطالعه کنید، اینترنت را جستجو کنید و اجازه ندهید عدم آگاهی شما به موضوع، از جذابیت کارتان کم کند. این نکته بسیار مهم است که تنها کافی نیست که بخواهید پادکست درست کنید و لازم است دقیقاً موضوع پادکستتان را مشخص کنید.
2- فراهم کردن امکانات: برای شروع ضبط نیازی به داشتن یک میکروفون و استودیوی حرفه‌ای نیست. شما حتی می‌توانید از موبایل خود یک کیفیت مطلوب را داشته باشید. اما قبل از ضبط پادکست،نرم افزار مناسب این کار را پیدا کنید. اپل استور، کافه بازار، اینترنت، همه و همه محیط‌های مناسبی برای پیدا کردن نرم‌افزار ویرایش صدا برای آماده‌سازی پادکست شما هستند. به این شکل بعد از ضبط فقط دغدغه ویرایش آن را دارید و تمرکز و توجه خود را برای ضبطی باکیفیت می‌گذارید.
3- آگاهی به موضوع: شما باید بدانید چه چیزی قرار است بگویید. پس ، کاغذ و خودکار را روبروی خودتان قرار دهید و دقیقاً مشخص کنید به چه سرفصل‌ها و تیترهایی می‌خواهید بپردازید. مشخص کردن تیترها بسیار مهم‌اند.
وقتی شما متنی را از روی کاغذ می‌خوانید، صحبت‌ها و گفته‌هایتان نمی‌توانند شور، حرارت و واقعی بودن را القا کنند. همین مساله باعث می‌شود تا پادکست‌های شما با شکست روبرو شوند و مورد استقبال قرار نگیرند. شاید ضبط را به انتها برسانید، اما جذابیت را نتوانسته‌اید به انتهای خودش برسانید. پس این موضوع بسیار اهمیت دارد که کدام یک از بخش‌های پادکستتان چه ویژگی‌هایی دارد و سرفصل‌ها و تیترها به شما کمک می‌کند تا جذابیت کار شما از بین نرود.
4- تمرین: اجرای آزمایشی می‌توانید کمک کند تا با مشکلاتی نظیر قطع بودن میکروفون، زنگ خوردن تلفن همراه وسط ضبط، تمام شدن باطری و…. ، قبل از ضبط و ویرایش فایل اصلی روبرو شوید و آنها را رفع کنید.
همینطور قسمت قسمت، حرف‌هایی که می‌خواهید بزنید را با خودتان تمرین کنید. تصور کنید پشت میکروفون هستید و درحال ضبط هستید. چه می‌گویيد؟ کجا صدایتان را بالا و پایین می‌برید؟ کجا بیشتر مکث می‌کنید؟ برای کدام جملات توضیح بیشتری ارائه می‌کنید؟ کجا لحنتان تغییر می‌کند. این تمرینات به شما در بهبود عملکرد در ضبطتان کمک خواهد کرد. به هیچ‌وجه لازم نیست با نظم، از ابتدا تا انتهای پادکستتان را دائما تمرین کنید. بلکه تمرین خودتان را متمرکز بر سرفصل‌ها کنید.
5-احساس راحتی و آرامش: سعی کنید با مخاطبان خودتان راحت باشید .کتابی حرف زدن را کاملا دور بریزید، چرا که زبان پادکست زبانی کاملا شفاف گویاست. شما حتی می‌توانید مطالب آموزشی را هم با زبانی روان در قالب پادکست بیاورید.
چند نکته مهم در مورد نوشتن متن پادکست:
1- چرا باید در انتخاب کلمات وسواس داشت؟ هر کلمه مستقلا دارای «صوت» و «معنا» و «آهنگ» است. برای استفاده از کلمات در متن باید به هر سه آنها توجه کرد و تلاش کرد تا بهترین کلمه را از هر سه جهت انتخاب کرد. همچنین هر کلمه تاریخ و جغرافیای ادبی خاص خود را دارد.
2- هر کلمه دو چیز را با خود حمل می کند: 1- اطلاعات و 2- حس (جنبه های خیال انگیز).
3- برای قوی شدن متن سعی کنید اطلاعاتی که می خواهید منتقل کنید را به حس و طبیعت مرتبط کنید. این طوری متن‌تان هم خیال انگیز خواهد بود و هم واقع بینانه.
4- همچنین می توانید از ضرب المثل‌ها استفاده کنید.
5- وقتی کلمات را به خوبی شناختید می‌توانید آنها را ترکیب کنید و کلمات جدیدی بسازید و بعد از آن می‌توانید جملات بهتری بنویسید.
6- در نوشتن جمله چینش کلمات بسیار مهم است. ولی به معنای این نیست که باید حتما دستور زبان را رعایت کرد. دستور زبان وحی منزل نیست. توجه داشته باشید که بسیاری از طنزها در نگاه جدید به کلمات و ساختارها بدست می آیند.
7- ساده نویسی به معنی محاوره نویسی نیست. البته جاهایی از جمله دیالوگ‌ها در داستان استثناء است. محاوره نویسی معایبی نیز دارد. از جمله اینکه نویسنده را دچار یک صمیمت کاذب و فانتزی می کند. نویسنده را شیفته متن خود می کند.
8-لهجه نویسی و یا شکسته نویسی کلمات نیز کار درستی نیست. باید توجه داشت که مخاطب لهجه ندارد و صدایی او را همراهی نمی‌کند. او تنها با نوشته و متن ارتباط دارد. لهجه‌نویسی دایره مخاطبان را محدود می کند.
جذابیت پادکست در چیست؟
آدم‌ها بیشتر و بیشتر به سمت این می‌روند که مولتی تسک کنند. یعنی هم‌زمان مشغول چند کار باشند. هم‌زمان با سریال دیدن توییت کنند و فوتبال که می‌بینند و با موبایل هم بازی کنند. این را بگذارید کنار کارهایی که به صورت سنتی با هم انجام می‌شدند مثل رانندگی‌کردن و رادیو گوش دادن یا آشپزی کردن و رادیو گوش دادن. پادکست خوراک مولتی تسکینگ است. به طور خاص از تلویزیون و کلا محتوای تصویری برای این کار مناسب‌تر است. همچنین کیفیت محتوای پادکست از رادیو بالاتر است چون دست پادکست‌ساز بازتر است. البته استثناء هم وجود دارد. اما عموما محدودیت‌هایی که در رادیو هست در پادکست نیست و سازنده با انعطاف بیشتری به ارائه موضوعات مختلف از جهات مختلف می‌پردازد.
پادکست یا رادیو؟
علت محبوبیت و مورد توجه بودن پادکست در به روز بودن، امکان دانلود خودکار آن، امکان استفاده آن در دستگاه‌های پخش موسیقی، امکان انتخاب پادکست‌های مورد علاقه و لازم، به صرفه بودن و قابلیت سریع دستیابی به آن، امکان بهره‌مندی از آن در هر زمان و مکان، شکستن مرزهای خط‌کشی شده در برنامه‌های رادیویی و مطالب متنوع و به روز بودن آن را ذکر نمود. پادکستینگ امکاناتی را برای شنوندگان فراهم می‌کند که رادیو تاکنون موفق به انجام آن نشده است و نمی‌توان پیش‌بینی کرد که حداقل در آینده‌ای نزدیک قابل تحقق باشد.
شنیدن پادکست چه تاثیری در زندگی ما دارد؟
پادکست ابزار مناسبی برای گسترش فرهنگ مطالعه در جامعه است. به خصوص در جوامعی که سرانه مطالعه کتاب بسیار پایین است. پادکست با ویژگی‌های ذاتی خود کمک شایانی به گردش اطلاعات در بین عموم می‌کند. پادکست می‌تواند برنامه ریزی در زندگی را نیز برای هر شخص راحت تر کند. برای شنیدن پادکست لازم نیست که با برنامه ریزی غیرقابل تغییر رادیو و تلویزیون خود را هماهنگ کنید. کافی ست در لحظاتی که فارغ از کار و فعالیتهای روزانه خود هستید به موبایل یا رایانه خود رجوع کنید و به طور کامل یا حتی منقطع به پادکست‌ها گوش کنید.
پادکست به ما کمک خواهد کرد تا از کوتاه‌ترین لحظه‌ها برای یادگیری یا آگاهی استفاده کنیم و در واقع وقتمان را تلف نکنیم و همیشه در حال یادگیری باشیم. حتی زمانی که در حال رانندگی هستیم و نمی‌توانیم به صفحه گوشی نگاه کنیم پادکست بهترین گزینه برای ماست. پس حتما برای یکبار هم که شده امتحانش کنید. با انتخاب پادکست مناسب زمانی که صرف جست‌وجو برای انتخاب و شنیدن پادکست‌ها می‌کنید؛ صرفه‌جویی می‌شود.سایت نوار با سالها سابقه درخشان در ارائه کتاب صوتی و پادکست با تنوع زیاد، کار شما را آسان‌تر کرده‌است. از مباحث علمی-آموزشی گرفته تا خانوداگی، فرهنگی، هنری، تاریخی و … . به معرفی دو نمونه از مجموعه پادکست های محبوب که طرفداران زیادی دارند به صورت کلی می‌پردازیم.
محبوب‌ترین پادکست‌های نوار
پادکست رادیو چهرازی
رادیو چهرازی پادکستی است که در سال ۱۳۹۲ ضبط شد. ایده‌ی آن راوی احوال عده‌ای از بیماران آسایشگاه چهرازی (ابراهیم چهرازی) است که رادیویی ضبط می‌کنند. داستان زندگی چند نفر به نام های علی، حبیب، جمشید و دلبر (دختری که همه‌ی بیماران آسایشگاه عاشق او هستند) با کاراکتر هایی به یاد ماندنی و دوست داشتنی با موضوعات احساسی و اجتماعی در یک آسایشگاه روانی واقع در تهران است. این پادکست چاشنی طنز دارد و به بیان متفاوتی از سایر آدم‌ها می‌پردازد.
پادکست پاراگراف
پادکست پاراگراف پادکستی تاریخی است. علیرضا بنی‌جانی تاریخ تمدن بشر رو از پانزده هزار سال پیش یعنی از زمان پیدایش اولین جوامع شکارچی-گردآورنده دنبال کرده و آنها را به شکل قصه، برای شنونده‌ها تعریف می‌کند. پادکست پاراگراف روایتگر این داستان‌های تاریخی از تمدن‌های بزرگ است و تاریخ را به شکلی جذاب و متفاوت به ما نشان می‌دهد.